Cistro
Meum athamanticum
Apiaceae Umbelliferae
Àutri noum : Sìstra, Cisto.
Nom en français : Fenouil des Alpes.
Descripcioun :La cistro, emé sa bono óudour d'anis pòu pas engana. Es uno meno de fenoui que se rescontro dins li prado de mountagno. Li fueio soun forço penado e s'avès lou fru la determinacioun sara tras que seguro : es un pau alounga emé de costo forto, lis dous estile e la partido d'en aut soun bèn vióulet.
Usanço :"La sistro quand es sec fai estruniar, es ena pourcariò que te fai crachar lous poulmous (J.-L. Domenge in LMT, op.cit. p. 60 ). La poudès bouta dins l'ensalado, dins d'ùni plat o dins la soupo, majamen de pèis. Es uno planto proun recercado pèr li bèsti o lou fen. J.-R. Fortoul (1995) counsèio de la sega, un cop li ramo vènon rouiouso. En Bavièro n'en fan d'eigardènt emé la racino. Es uno planto proun vertuouso (vèire çai-souto e de mai galatougèno e enmenagogo).
Port : Erbo
Taio : 20 à 70 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Meum
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 3 à 7 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Si
Autour basso e auto : 300 à 2600 m
Aparado : Noun
Mai à avoust
Liò : Melounié
- Pinedo
- Pelouso umido
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Éuroupenco
Ref. sc. : Meum athamanticum Jacq., 1776
Erbo-dis-escrolo(-de-Hoppe)
Scrophularia canina subsp. hoppii
Scrophulariaceae
Nom en français : Scrofulaire du Jura.
Descripcioun :Aquesto erbo-dis-escrolo trachis majamen dins lis esboudèu cauquié de mountagno. Sèmblo proun à-n-aquelo de Prouvènço, Scrophularia provincialis, mai èi mens forto e à ges de gros estaminode (estamino esterlo souto li petalo d'en aut). Apoundèn que la flour de 3 à 6 mm, èi pourpro founso e tacado sus li coustat, emé la labro d'en aut di proun drecho.
Usanço :Servié, subretout en Itàli, à sougna en fretant, li rougno di chin e di pouor. Autramen sèmblo agué li mémis usanço que l'erbo-dis-escrolo, Scrophularia nodosa.
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : 10 à 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Scrophularia
Famiho : Scrophulariaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Roujo
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 3 à 6 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 200 à 2500 m
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Esboudèu
- Limas de ribiero
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Aupenco-Sud-Ouèst
Ref. sc. : Scrophularia canina subsp. hoppii (W.D.J.Koch) P.Fourn., 1937
(= Scrophularia canina subsp. juratensis (Schleich. ex Wydler) Bonnier & Layens, 1894 = Scrophularia hoppii W.D.J.Koch, 1826 )